เมียนมาร์ ไทย
เศรษฐกิจของทั้งประเทศไทยและเมียนมาต้องพึ่งพาแรงงานข้ามชาติเป็นอย่างมาก ทั้งในด้านแรงงานและการส่งเงินกลับบ้านตามลำดับ แต่นโยบายการโยกย้ายถิ่นฐานระดับชาติในระยะยาวและสิทธิของแรงงานข้ามชาติกลับไม่ได้เป็นประเด็นสำคัญในทั้งสองประเทศ มีการประเมินว่าแรงงานชาวเมียนมาจำนวนประมาณสามล้านคนทำงานในประเทศไทย แม้ว่าตัวเลขทางการของทั้งสองรัฐบาลจะต่ำกว่านั้น เจ้าหน้าที่รัฐเมียนมาส่วนใหญ่มองการอพยพย้ายถิ่นเพื่อไปทำงานนอกประเทศในฐานะวิธีในการช่วยประเทศบรรลุเป้าหมายการพัฒนาแห่งชาติ ลดความยากจน และบรรเทาความตึงเครียดจากตลาดแรงงานในประเทศ ส่วนใน
- จำนวนแรงงานข้ามขาติจากประเทศเมียนมาที่ทำงานในประเทศไทย 3-5 ล้านคน
- ค่าแรงขั้นต่ำในประเทศไทยเมื่อเทียบกับประเทศเมียนมา สูงกว่า 3 เท่า
- ร้อยละของ GDP ของประเทศเมียนมาจากแรงงานที่ทำงานในต่างประเทศ ร้อยละ 13
ส่วนในประเทศไทยที่เศรษฐกิจกำลังเจริญเติบโต แรงงานข้ามชาติส่วนใหญ่เป็นแรงงานไร้ฝีมือจากประเทศเพื่อนบ้านและเป็นแรงงานแบบไม่ปกติ/ไม่มีเอกสาร คนไทยใช้วิธี “อดทนอดกลั้นในทางปฏิบัติ” ต่อแรงงานข้ามชาติเหล่านี้ จุดมุ่งหมายของรัฐบาลไทยยังคงเป็นการควบคุมการย้ายถิ่นฐานอย่างไม่ปกติโดยใช้นโยบายไม้แข็ง-ไม้อ่อน ซึ่งได้แก่ การทำให้ถูกกฎหมายและการส่งกลับประเทศ อย่างไรก็ตาม การควบคุมการหลั่งไหลของแรงงานจากประเทศเมียนมาเป็นสิ่งยากลำบาก เนื่องจากทั้งสองประเทศมีพรมแดนที่ยาวและมีรูพรุน ซึ่งเอื้อให้เกิดการย้ายถิ่นฐานโดยง่ายภายใต้การทำงานของระบบนายหน้าและการติดสินบนโดยรวม
เนื่องจากได้เล็งเห็นว่าการโยกย้ายถิ่นฐานเป็นสภาพความเป็นจริงระยะยาว ทั้งสองประเทศจึงได้ต่างพยายามพัฒนานโยบายการโยกย้ายถิ่นฐานและสร้างความแข็งแกร่งให้แก่กรอบกฎหมายและข้อบังคับที่ไม่มีประสิทธิภาพของตน โดยทำงานร่วมกับองค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) และองค์การระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐาน (IOM) อย่างไรก็ตาม การดำเนินการดังกล่าวยังคงเป็นไปอย่างกระท่อนกระแท่น เนื่องจากขาดความต่อเนื่องและความชัดเจน รวมทั้งการบังคับใช้ที่ไม่สม่ำเสมอในภาพรวม ในหลายปีที่ผ่านมา เราได้เห็นความพยายามครั้งใหม่ ซึ่งนำโดยประเทศไทย ในการจัดหาแรงงานผ่านข้อตกลง MOU ปี 2016 บ่อยครั้งแม้ว่ากระบวนการดังกล่าวถูกนำเสนอในฐานะกระบวนการระหว่างรัฐบาลกับรัฐบาล แต่ส่วนใหญ่แล้วมันเป็นกรอบการทำงานในระบบราชการแบบครอบคลุมสำหรับตัวแทนจัดหางานในภาคเอกชนเพื่อหาแรงงานที่เหมาะสมสำหรับงานต่าง ๆ นอกจากนั้น เนื่องจากกองทัพของทั้งสองประเทศมีบทบาทโดดเด่นในการปกครองประเทศ การพูดคุยถกเถียงเกี่ยวกับการย้ายถิ่นฐานจึงมักถูกครอบงำโดยข้อกังวลและองค์กรด้านมั่นคง