ข้อเสนอแนะหลักข้อที่ 7

ข้อตกลงแบบทวิภาคีควรมีผลผูกมัดและระบุข้อกำหนดการจัดหางานที่นำไปปฏิบัติได้จริงและเป็นธรรม โดยมีกลไกกำกับดูแลที่โปร่งใส

MOU เพื่อการย้ายถิ่นฐานของแรงงานทั้งในประเทศต้นทางและปลายทางในการศึกษานี้มีเป้าหมายหลักเพื่ออำนวยความสะดวกในการย้ายถิ่นฐานของแรงงาน โดยมีการระบุข้อกังวลเกี่ยวกับการจัดหางานอย่างเป็นธรรมและการคุ้มครองแรงงาน ขณะที่ MOU มีการรวมมาตรการและกลไกต่างๆ ที่มีความสำคัญไว้ในตัว แต่มาตรการและกลไกเหล่านี้มักเป็นผลจากการเจรจาระหว่างเจ้าหน้าที่ที่ไม่เปิดเผย สหภาพแรงงานและองค์กรภาคประชาสังคมมักไม่มีส่วนร่วมในการเจรจา การกำกับดูแล หรือการนำไปปฏิบัติ ซึ่งทำให้ผลกระทบที่คาดหวังในเชิงบวกของข้อตกลงขาดประสิทธิผล แม้ว่าข้อตกลงได้รวมมาตรการเกี่ยวกับการจัดหางานอย่างเป็นธรรมไว้แล้ว แต่แรงงานก็ไม่สามารถใช้งานมาตรการเหล่านั้นในการเรียกร้องสิทธิของตนเองได้จริง ความรับผิดชอบในการนำไปปฏิบัติส่วนใหญ่ตกอยู่ที่เจ้าหน้าที่กงสุลของประเทศต้นทางที่มีงานล้นมืออยู่แล้ว และการที่การนำเข้าแรงงานผ่านระบบ MOU ไม่มีผลผูกมัดทางกฎหมายโดยทั่วไปยิ่งทำให้สถานการณ์ยากลำบากขึ้นไปอีก

ยิ่ง MOU หรือข้อตกลงแบบทวิภาคีมีความโปร่งใส ครอบคลุม และมีประสิทธิภาพขึ้นเท่าใด แรงงานจะยิ่งได้รับประโยชน์มากขึ้นเท่านั้น แม้แต่ MOU ที่มีหลักการด้านสิทธิมนุษยชนที่เข็มแข็งก็ไม่สามารถทำให้เกิดความแตกต่างได้ หากไร้ซึ่งกลไกในการปฏิบัติ ตัวอย่างเช่น MOU ที่ให้บทบาทแก่รัฐบาลประเทศต้นทางในการติดตามและบังคับใช้ข้อตกลง หรืออนุญาตให้สถานทูตของประเทศต้นทางเรียกร้องสิ่งใดจากรัฐบาลประเทศปลายทาง จะสามารถสร้างประโยชน์แก่แรงงานได้ หากไม่มีมาตรการดังกล่าวแล้ว มันก็ยากที่จะเห็นว่า MOU จะช่วยคุ้มครองแรงงานข้ามชาติภายใต้กรอบกฎหมายของประเทศปลายทางได้หรือไม่และเพียงใด นอกจากนั้น ข้อเท็จจริงที่ว่า แทบไม่มีรัฐบาลใดให้องค์กรที่สนับสนุนและเป็นตัวแทนของแรงงานมีส่วนร่วมในการเจรจาและการบังคับใช้ข้อตกลงเหล่านี้ก็เป็นปัจจัยที่สำคัญที่ส่งผลให้ MOU ไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร สำหรับประเด็นเกี่ยวกับข้อตกลงแบบทวิภาคีนี้ รัฐบาลควร

7.1. กดดันรัฐภาคีในการเจรจาระดับทวิภาคีใดๆ ให้ลงนามในข้อตกลงที่มีผลผูกมัดตามกฎหมาย ซึ่งระบุกลไกในทางปฏิบัติที่คุ้มครองสิทธิมนุษยชนของแรงงานข้ามชาติ

7.2. รับประกันว่า ข้อตกลงจะถูกเผยแพร่ต่อสาธารณะ สามารถเข้าถึงได้ และถูกเผยแพร่ทางหน้าเว็บไซต์ของสถานทูตในประเทศคู่สัญญา เป็นภาษาที่แรงงานข้ามชาติเข้าใจมากที่สุด

7.3. สร้างและใช้กระบวนการทบทวนที่มีประสิทธิภาพและความสม่ำเสมอ โดยองค์กรแรงงานสามารถมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันและเต็มที่ เพื่อประเมินผลการดำเนินการตามข้อตกลงทวิภาคี